Doe de quiz

De veehouder waakt erover dat zijn dieren een gezonde voeding krijgen, met alle voedingsstoffen. Om eventuele tekorten aan te vullen geeft hij ze soms een portie krachtvoer. Krachtvoer kan er ook voor zorgen dat de koe meer melk geeft.

De koe is een herkauwer. Het lijkt een vieze gewoonte om eten dat al doorgeslikt is nog eens te herkauwen, maar koeien hebben daar een goede reden voor! Ruwvoeders zoals maïs en gras verteren niet makkelijk. Om te herkauwen heeft de koe vier magen nodig. Elke maag zorgt ervoor dat het voedsel verteert en dat de gezonde voedingsstoffen worden opgenomen in het bloed.

Koeien zijn grote dieren en gras is niet zo voedzaam. Daarom moeten ze er veel van eten. Ze lusten enkel de sappige en malse grassoorten, de rest laten ze staan. Een landbouwer met 50 koeien heeft dus elke 3 à 4 dagen een nieuw voetbalveld aan gras nodig!

Een brik of fles melk bevat 1 liter. Een koe zorgt gemiddeld dus voor 25 à 30 flessen of brikken per dag. Vijf weken na de geboorte van een kalfje geeft de koe de meeste melk. Kalfjes drinken niet bij de koe maar worden opgevoed met een speenemmer. Goede melkkoeien kunnen zelfs meer dan 40 liter per dag produceren!

Vroeger had elke landbouwer een stier op de boerderij om de koeien te bevruchten. Maar tegenwoordig is de kans klein dat koe en stier elkaar zien. Op een K.I.-station wonen speciaal uitgezochte stieren. De boer kan deze stieren  bekijken in een brochure of via het internet. Hij laat zijn koeien bevruchten met sperma van de stier die hij het meest geschikt vindt.

Na de bereiding liggen kazen minimaal 4 weken in de kaaskelder om te rijpen. Dit gebeurt bij een temperatuur tussen 10 en 15 graden. Na vier weken hebben we jonge kaas, vanaf 4 maanden belegen kaas, vanaf 7 maanden extra belegen kaas en na 10 maanden spreken we van oude kaas.

De term “halfvol” heeft niets te maken met de hoeveelheid melk in een fles of brik. Of melk mager, halfvol of vol is hangt af van de hoeveelheid botervet die ze bevat. Magere melk heeft een vetpercentage van 0,3%, halfvolle melk 1,8% en volle melk 3,5%. In België hebben de verpakkingen (meestal) een vaste kleur:

• magere melk: blauw
• halfvolle melk: groen
• volle melk: rood

Calcium of kalk is een belangrijk mineraal dat zorgt voor de groei en de  stevigheid van onze botten. Zeker als onze botten nog niet volgroeid zijn  hebben we veel calcium nodig.

Kuilgras is een typisch wintervoer voor de koe. Omdat het in de winter koud is om buiten te grazen en omdat gras in de  winter niet groeit, moet de veeteler in de zomer zijn voorraad aanleggen. Hij maait het gras en verpakt het zo, dat er geen lucht en licht bij kan. Hij maakt een grote hoop van het gras, legt er plastic over en bedekt dit met zand en autobanden. Soms wordt het gras ook verpakt in grote witte of zwarte bollen.

De koe heeft 4 spenen die elk verbonden zijn met een melkkwartier. Elke speen en kwartier werken los van elkaar. Melk wordt gemaakt in de cellen van de uier en wordt verzameld in de melkboezem. Als de spenen geprikkeld worden, laat de koe de melk ‘schieten’.